نادرستی های اخلاقی تند خویی و بد اخلاقی

 

‌

همان قدر که تندخویی، خشونت و بداخلاقی اطرافیان انسان را می‌رنجاند و آن‌ها را تنها و بی‌کس می‌گذارد، خوش‌اخلاقی، نرم‌خویی و رفتار ملایم، موقعیت و جایگاه انسان را در نزد مردم بالا می‌برد و موجب ازدیاد مهر و محبت و سبب کثرت دوست و رفیق می‌شود...

قرآن به پیامبر فرمان می‌دهد که سایه مهر و محبتش را بر سر مومنان و پیروانش بگستراند. سوره شعرا آیه 215

بدترین مردم کسی است که مردم را دشمن می‌دارد و مردم نیز او را دشمن می‌دارند، هیچ لغزش و گناهی را نمی‌بخشد و پوزش و عذر کسی را نمی‌پذیرد.

امیرالمومنین علیه‌السلام می‌فرماید: "با مردم نرم‌خو و خوش‌رفتار باشید که آن درختی که نرم‌تر و شاداب‌تر است شاخه‌هایی انبوه‌تر و پربارتر دارد."

دروغ‌گویی‌

دروغ‌گویی معمولا برخاسته از: 1- دشمنی، 2- حسد،‌3- غضب، 4- پول دوستی، 5- طمع، ‌6- عادت همیشگی است.

کسانی که به آیات خداوند ایمان ندارند، دروغ می‌گویند. سوره نحل آیه 105

... خداوند هرگز دروغ‌گویان را هدایت نمی‌کند. سوره زمر آیه 3

در بعضی از روایات تعبیرات بسیار عجیبی در رابطه با دروغ‌ بیان شد که به برخی از آن‌ها اشاره‌ای گذرا می‌کنیم.

1- دروغ خیانت است.

2- دروغ بدترین سخن‌هاست.

3- دروغ بزرگ‌ترین گناه است.

4- دروغ راهی به سوی آتش است.

5- دروغ بدترین اخلاق است.

6- دروغ نابودکننده ایمان است.

7- دروغ موجب روسیاهی است.

8- دروغ آبرو را می‌برد.

در روایات، دروغ حتی از روی شوخی و مزاح، برای خنداندن و سرگرم کردن دیگران و حتی دروغ کوچک که به نظر بی‌اهمیت می‌آید، به شدت نهی شده است.

برای این که مومن گرفتار دروغ نشود حتی از بیان هر مطلبی که شنیده و به صحت آن پی نبرده، او را منع کرده‌اند.

درمان و علاج دروغ‌گویی

1- در "آیات و روایاتی که از معصومین" نقل شده، اندیشه کند.

2- همیشه در نظر داشته باشد که ممکن است دروغ او به نوعی رو شود و آبرویش بریزد.

3- همین که خواست حرف دروغی بزند، سکوت کرده و سعی کند آن کلام را بر زبان جاری نسازد.

4- با افرادی که به نوعی به دروغ‌گویی عادت کرده‌اند کم‌تر نشست و برخاست داشته باشد.

5- همیشه به این فکر کند که راستگو، قدرتمند است و دروغگو، عاجز و ناتوان. چون فردی دروغ می‌گوید که از حقیقت وحشت دارد، پس شجاعت در راستی است.

‌

‌نادرستی‌های اخلاقی

با افرادی که به نوعی به دروغ‌گویی عادت کرده‌اند کم‌تر نشست و برخاست داشته باشید

‌

غیبت

غیبت یعنی سخن گفتن در غیاب دیگری، به گونه‌ای که اگر آن سخن را بشنود، ناراحت شود.

غیبت تنها به گفتن نیست بلکه اگر با ایما و اشاره هم نقص دیگران اعلام شود، غیبت محسوب می‌گردد.

غیبت هم چنین شامل هر صفتی می‌شود، خواه آن صفت خوب باشد و یا بد.

پس ملاک غیبت این است که هر حرفی که شخصی پشت سر فردی دیگر بزند و او از این امر ناراحت شود آن غیبت است.

در قرآن کریم در ادامه همان آیه می‌فرماید: "آیا دوست می‌دارید یکی از شما بخورد گوشت برادر مرده خویش را، پس اکراه دارید."

خداوند در قرآن می‌فرماید: "ای اهل ایمان از سوءظن زیاد پرهیز کنید، چرا که برخی از سوءظن‌ها گناه است و تجسس در امور دیگران نکنید."

البته ممکن است کسی که غیبت می‌کند در جواب اعتراض شنوندگان بگوید: "من که از او نمی‌ترسم، جلویش هم می‌گویم، مگر او این عیب را ندارد. به این فرد باید گفت: اگر این عیب در فرد نباشد، تو تهمت زده‌ای و گناه تهمت بالاتر است."

در نهایت باید گفت: "غیبت‌کننده از ترسوترین آدم‌هاست چرا که وقتی فرد حضور ندارد و نمی‌تواند از خود دفاع کند، پشت سر او حرف می‌زند."

علاج و درمان غیبت

تنها راه معالجه غیبت آن است که فرد غیبت‌کننده قبل از غیبت کردن به امور زیر فکر کند:

1- یادآوری خشم خداوند و میزان زشتی عمل او.

2- دوری جستن از کنجکاوی بی‌مورد در مورد امور شخصی دیگران.

3- به دیگران با حسن ظن برخورد کردن و مردم را اکثرا خوب دانستن.

4- یادآوری شرمندگی غیبت‌کننده وقتی همان حرف به نوعی به اطلاع غیبت‌شونده رسانده شود.

5- اعتقاد به این امر که فرد ترسو غیبت می‌کند و فرد شجاع آن‌قدر جرات دارد که رو به رو حرف بزند.

6- اندیشه در اثرات نامطلوب این رفتار در رفتار دیگران با او.